Η αγορά μιας γεννήτριας είναι μια σημαντική επένδυση για την ασφάλεια και την άνεση του σπιτιού ή της επιχείρησής σου. Για να επιλέξεις τη σωστή, πρέπει να ισορροπήσεις ανάμεσα στις ανάγκες σου σε ισχύ και στο budget σου.

Ακολουθεί ένας αναλυτικός οδηγός βήμα-βήμα:

1. Προσδιορισμός Αναγκών (Το σημαντικότερο βήμα)

Πριν κοιτάξεις μάρκες, πρέπει να βρεις πόσα Watt χρειάζεσαι. Χώρισε τις συσκευές σου σε δύο κατηγορίες:

  • Ωμικά Φορτία: Συσκευές που έχουν σταθερή κατανάλωση (λάμπες, τηλεόραση, θερμοσίφωνας).

  • Επαγωγικά Φορτία: Συσκευές με μοτέρ (ψυγείο, κλιματιστικό, αντλία). Αυτές χρειάζονται έως και 3 φορές περισσότερο ρεύμα κατά την εκκίνηση από ό,τι αναγράφουν στην πινακίδα τους.

Παράδειγμα Υπολογισμού: Αν ένα ψυγείο καίει 400W σε λειτουργία, μπορεί να χρειαστεί 1200W για να ξεκινήσει. Πρέπει να υπολογίσεις τα "Watt εκκίνησης" (Starting Watts) για τη μεγαλύτερη συσκευή σου.

2. Τύποι Γεννητριών

Τύπος Πλεονεκτήματα Μειονεκτήματα Ιδανική για:
Inverter Σταθερό ρεύμα, αθόρυβη, οικονομία καυσίμου. Υψηλότερο κόστος, χαμηλότερη ισχύς. Ευαίσθητα ηλεκτρονικά (Laptop, TV), camping.
Ανοιχτού Τύπου (Βενζίνης) Οικονομική αγορά, μεγάλη ισχύς. Πολύς θόρυβος, "ακάθαρτο" ρεύμα (χωρίς AVR). Εργαλεία, φωτισμό, βασικές ανάγκες.
Πετρελαίου (Diesel) Μεγάλη διάρκεια ζωής, χαμηλή κατανάλωση. Πολύ ακριβή, βαριά, δύσκολη εκκίνηση στο κρύο. Επαγγελματική χρήση, μόνιμη εγκατάσταση.

 

3. Κρίσιμα Τεχνικά Χαρακτηριστικά

  • AVR (Αυτόματος Σταθεροποιητής Τάσης): Απαραίτητο αν πρόκειται να συνδέσεις οικιακές συσκευές. Προστατεύει από αυξομειώσεις της τάσης που μπορεί να κάψουν πλακέτες.

  • Σύστημα Εκκίνησης:

    • Χειρόμιζα: Το κλασικό σχοινί (κουραστικό σε μεγάλες γεννήτριες).

    • Μίζα (Ηλεκτρική εκκίνηση): Με το γύρισμα ενός κλειδιού ή κουμπί (χρειάζεται μπαταρία).

  • Αυτονομία: Έλεγξε πόσες ώρες λειτουργεί με ένα γεμάτο ντεπόζιτο (συνήθως αναφέρεται στο 50% του φορτίου).

  • Επίπεδο Θορύβου (dB): Αν μένεις σε κατοικημένη περιοχή, αναζήτησε μοντέλα κάτω από 65-70 dB.

4. Συμβουλές Εγκατάστασης & Ασφάλειας

  1. Ποτέ σε εσωτερικό χώρο: Το μονοξείδιο του άνθρακα είναι άοσμο και θανατηφόρο. Η γεννήτρια μπαίνει πάντα έξω, σε καλά αεριζόμενο χώρο, μακριά από παράθυρα.

  2. Πίνακας Μεταγωγής (Transfer Switch): Αν θέλεις να τροφοδοτείς όλο το σπίτι, είναι υποχρεωτικό να καλέσεις ηλεκτρολόγο να εγκαταστήσει διακόπτη μεταγωγής. Μην επιχειρήσεις ποτέ "αρσενικό σε αρσενικό" καλώδιο στην πρίζα (είναι εξαιρετικά επικίνδυνο).

  3. Συντήρηση: Χρειάζεται αλλαγή λαδιών (συνήθως μετά τις πρώτες 20 ώρες και μετά κάθε 50-100 ώρες) και καθαρό καύσιμο.

5. Τι να προσέξεις στην αγορά (Red Flags)

  • Αλουμινένια περιέλιξη: Προτίμησε γεννήτριες με χάλκινη περιέλιξη στο δυναμό. Αντέχουν περισσότερο στη ζέστη και έχουν μεγαλύτερη διάρκεια ζωής.

  • Άγνωστες μάρκες: Βεβαιώσου ότι υπάρχει service και ανταλλακτικά στην Ελλάδα.

  • Ονομαστική vs Μέγιστη Ισχύς: Πάντα να κοιτάς την Ονομαστική (Rated/Continuous) ισχύ, όχι τη Μέγιστη (Peak), η οποία διαρκεί μόνο για λίγα δευτερόλεπτα.

Όταν πρόκειται για εργαλεία (σε εργοτάξιο, κήπο ή συνεργείο), οι απαιτήσεις αλλάζουν σημαντικά σε σχέση με ένα σπίτι. Τα εργαλεία έχουν υψηλά φορτία εκκίνησης και συχνά δουλεύουν σε σκληρές συνθήκες.

Ακολουθεί ο εξειδικευμένος οδηγός για εργαλεία:

1. Ο Κανόνας του "Φορτίου Εκκίνησης"

Τα περισσότερα ηλεκτρικά εργαλεία χρησιμοποιούν επαγωγικούς κινητήρες. Αυτό σημαίνει ότι τη στιγμή που πατάς τη σκανδάλη, το εργαλείο τραβάει 2 έως 4 φορές περισσότερο ρεύμα από αυτό που αναγράφει η ταμπέλα του.

Εργαλείο Watt Λειτουργίας Watt Εκκίνησης (Εκτίμηση)
Γωνιακός Τροχός (Μικρός) 800W 1.600W - 2.000W
Κρουστικό Δράπανο 700W 1.500W
Δισκοπρίονο 1.500W 3.500W - 4.500W
Κομπρεσέρ Αέρος (1.5HP) 1.100W 3.500W - 4.000W
Ηλεκτροκόλληση (Inverter) 2.500W+ 5.000W+ (Απαιτεί ειδική γεννήτρια)

2. Επιλογή Τύπου Γεννήτριας για Εργαλεία

Α. Γεννήτριες Ανοιχτού Τύπου (Συμβατικές)

Είναι οι πλέον κατάλληλες για εργαλεία.

  • Γιατί: Είναι ανθεκτικές, αντέχουν στις απότομες αυξομειώσεις φορτίου και είναι φθηνότερες.

  • Τι να προσέξεις: Πρέπει οπωσδήποτε να έχουν AVR (Σταθεροποιητή Τάσης) αν τα εργαλεία σου έχουν ηλεκτρονικές πλακέτες (π.χ. σύγχρονα δραπανοκατσάβιδα με ρύθμιση στροφών).

Β. Γεννήτριες Inverter

  • Πότε να τις προτιμήσεις: Μόνο αν χρησιμοποιείς πολύ ευαίσθητα διαγνωστικά μηχανήματα ή αν εργάζεσαι σε περιοχές με περιορισμό θορύβου.

  • Προσοχή: Οι Inverter μπορεί να "ζοριστούν" ή να σβήσουν από το απότομο ξεκίνημα ενός μεγάλου τροχού ή ενός κομπρεσέρ.

3. Η Ειδική Περίπτωση: Ηλεκτροκόλληση

Η ηλεκτροκόλληση είναι ο "εχθρός" της γεννήτριας. Δημιουργεί τεράστιες βυθίσεις και αιχμές τάσης που μπορούν να κάψουν το δυναμό μιας κοινής γεννήτριας.

  • Αν έχεις Ηλεκτροκόλληση Inverter: Χρειάζεσαι γεννήτρια με ισχύ τουλάχιστον διπλάσια από τα KVA της ηλεκτροκόλλησης και πολύ καλό σύστημα AVR.

  • Η καλύτερη λύση: Η αγορά μιας Γεννήτριας-Ηλεκτροκόλλησης (Ηλεκτροπαραγωγό Ζεύγος Συγκόλλησης), που είναι σχεδιασμένη ειδικά γι' αυτή τη δουλειά.

4. Τεχνικά Χαρακτηριστικά για Εργοτάξιο

  1. Πλαίσιο (Frame): Προτίμησε παχύ ατσάλινο σωλήνα για προστασία από χτυπήματα και πτώσεις αντικειμένων.

  2. Προστασία IP: Κοίταξε τον βαθμό στεγανότητας (π.χ. IP23). Στα εργοτάξια υπάρχει σκόνη και υγρασία.

  3. Δοχείο Καυσίμου: Για επαγγελματική χρήση, θες μεγάλο ντεπόζιτο (15+ λίτρα) για να μη σταματάς τη δουλειά κάθε 3 ώρες για ανεφοδιασμό.

  4. Τροχοί & Λαβές: Οι γεννήτριες για εργαλεία είναι βαριές (40-80 κιλά). Χωρίς ρόδες, η μεταφορά στο εργοτάξιο είναι αδύνατη.

5. Συμβουλή για τα Καλώδια (Μπαλαντέζες)

Όταν δουλεύεις εργαλεία με γεννήτρια, η πτώση τάσης στο καλώδιο είναι ο νούμερο 1 κίνδυνος να καεί το μοτέρ του εργαλείου σου.

  • Χρησιμοποίησε μπαλαντέζα με μεγάλη διατομή καλωδίου (τουλάχιστον 2.5 $mm^2$ για αποστάσεις άνω των 10 μέτρων).

  • Μην αφήνεις το καλώδιο τυλιγμένο στο καρούλι ενώ δουλεύεις, γιατί αναπτύσσει θερμότητα και λειτουργεί ως πηνίο.